ทำไมผู้หญิงถึงควรตรวจแมมโมแกรม?...อัลตร้าซาวด์เต้านมต่างจากแมมโมแกรมยังไง?
เครื่องมือทั้งสองชนิดนี้มีบทบาทสำคัญในการคัดกรองมะเร็งเต้านม ทำให้เราสามารถตรวจพบเจอตั้งแต่ระยะต้นๆ เพื่อโอกาสในการรักษาที่ดียิ่งขึ้น
แมมโมแกรม (Mammogram) คืออะไร?
คือการเอกซเรย์เต้านมด้วยรังสีความเข้มต่ำ เพื่อค้นหาความผิดปกติ เช่น ก้อน หรือผลึกแคลเซียม เหมาะกับผู้หญิงอายุ **≥ 35 ปี** หรือผู้ที่มีเต้านมไขมันเยอะ
จุดเด่น
- เห็นผลึกแคลเซียมเล็กๆ (microcalcifications) ได้ชัด
- ใช้คัดกรองมะเร็งระยะเริ่มต้นได้ดี
ข้อจำกัด
- ในคนที่มีเนื้อเต้านมหนา (dense breast) ภาพอาจไม่ชัด โดยเฉพาะผู้ที่อายุน้อยกว่า 35 ปี
อัลตร้าซาวด์เต้านม (Breast Ultrasound) คืออะไร?
คือการใช้คลื่นเสียงความถี่สูงตรวจเต้านม เพื่อดูโครงสร้างภายใน และแยกของแข็ง-ของเหลว เหมาะกับผู้หญิงอายุ **< 35 ปี** ที่มีเนื้อเต้านมหนา หรือใช้ร่วมกับแมมโมแกรม
จุดเด่น
- แยกก้อนแข็ง-ซีสต์ได้
- ไม่เจ็บ ไม่มีรังสี
- เห็นก้อนเล็กๆ ได้ดีในเต้านมหนา
ข้อจำกัด
- เห็นแคลเซียมเล็กๆ ได้ไม่ชัด
ตารางเปรียบเทียบการตรวจ แมมโมแกรม & อัลตร้าซาวด์
| คุณสมบัติ | แมมโมแกรม | อัลตร้าซาวด์ |
|---|---|---|
| รังสี | มี (ต่ำมาก) | ไม่มี |
| เห็นแคลเซียมเล็ก | ชัด | ไม่ชัด |
| เนื้อเต้านมหนา | เห็นไม่ชัด | เห็นชัด |
| ความเจ็บ | อาจเจ็บเล็กน้อย | ไม่เจ็บ |
| เหมาะกับอายุ | ≥ 35 ปี (ใช้ร่วมกัน) | < 35 ปี |
การแปลผลแมมโมแกรมและอัลตร้าซาวด์
การแปลผลจะใช้ระบบ BI-RADS Classification ใช้บอกความเสี่ยงเป็นมะเร็งและแนวทางต่อไป
| BI-RADS | ความหมาย | คำแนะนำ |
|---|---|---|
| 0 | ภาพไม่สมบูรณ์ | ตรวจซ้ำ / ตรวจเพิ่ม |
| 1 | ปกติ | ตรวจตามรอบปกติ 1 ปี |
| 2 | ผิดปกติแต่ไม่ใช่มะเร็ง | ตรวจตามรอบปกติ 1 ปี |
| 3 | เสี่ยงต่ำ (< 2%) | ตรวจซ้ำ 6 เดือน |
| 4A | เสี่ยงต่ำ (2 – 10%) | พิจารณาตัดชิ้นเนื้อ |
| 4B | เสี่ยงปานกลาง (10 – 50%) | ตรวจชิ้นเนื้อ |
| 4C | เสี่ยงสูง (50 – 95%) | ตรวจชิ้นเนื้อ |
| 5 | เสี่ยงสูงมาก (> 95%) | ตรวจชิ้นเนื้อ |
| 6 | มีผลชิ้นเนื้อยืนยันมะเร็งแล้ว | วางแผนรักษา |
คำถามที่พบบ่อย (Q&A)
Q: ตรวจแมมโมแกรมเจ็บไหม?
A: อาจเจ็บหรือรู้สึกคับแน่นเล็กน้อยขณะบีบเต้านม แต่ใช้เวลาเพียงไม่กี่วินาที
Q: ควรตรวจบ่อยแค่ไหน?
A: เริ่มตรวจทุก 1-2 ปี ตั้งแต่อายุ 40 ปี หรือเร็วกว่านั้นถ้ามีประวัติครอบครัวเป็นมะเร็งเต้านม
Q: แมมโมแกรมปลอดภัยไหม?
A: ปลอดภัยมาก ใช้รังสีต่ำเฉลี่ย 0.4 mSv ต่อครั้ง ซึ่งเทียบเท่ากับรังสีจากสิ่งแวดล้อมประมาณ 7 สัปดาห์เท่านั้น
Q: อัลตร้าซาวด์อย่างเดียวพอไหม?
A: หากอายุ > 35 ปี ควรใช้ร่วมกับแมมโมแกรมเพื่อความแม่นยำสูงสุด
สรุป
- อายุ < 35 ปี : อัลตร้าซาวด์เป็นหลัก
- อายุ ≥ 35 ปี : แมมโมแกรมร่วมกับอัลตร้าซาวด์
- สิ่งสำคัญ : ตรวจประจำเพื่อเพิ่มโอกาสเจอมะเร็งตั้งแต่ระยะเริ่มต้น
แพ็กเกจที่เกี่ยวข้อง
ค่าบริการ และค่าใช้จ่ายต่างๆ
บริการสุขภาพอื่น ๆ
คุกกี้และความเป็นส่วนตัว
เมื่อคลิก “อนุญาตคุกกี้ทั้งหมด” หมายความว่าผู้ใช้งานยอมรับที่จะเปิดการใช้งานคุกกี้เพื่อวัตถุประสงค์ต่าง ๆ ดังต่อไปนี้ เพื่อให้เว็บไซต์สามารถทำงานได้อย่างถูกต้องและเต็มประสิทธิภาพ เพื่อเปิดใช้คุณสมบัติของโซเชียลมีเดีย และเพื่อวิเคราะห์การเข้าใช้งานเพื่อนำข้อมูลไปใช้ในการทำการตลาดและการโฆษณา รวมถึงการแบ่งปันข้อมูลการใช้งานกับพาร์ทเนอร์โซเชียลมีเดีย
