เป็นโรคติดต่อที่ทำให้ร่างกายเกิดผื่นคัน มีตุ่มนูนขนาดเล็กหรือตุ่มน้ำใสๆ ทั่วร่างกาย พบบ่อยในเด็กอายุต่ำกว่า 15 ปีอย่างไรก็ตามสามารถเกิดขึ้นได้กับทุกเพศทุกวัยและยังแพร่กระจายได้อย่างรวดเร็ว

สาเหตุ

เกิดจากเชื้อวาริเซลลาซอสเตอร์ ไวรัส (Varicella Zoster Virus :VSV) ที่แพร่กระจายได้ง่ายผ่านการสัมผัสตุ่มน้ำ น้ำลาย ไอ จาม หรือการหายใจเอาเชื้อที่ปะปนในอากาศเข้าไป การติดเชื้อในบางกรณีอาจเกิดจากการสัมผัสแผลของผู้ป่วยโรคงูสวัดโดยตรงได้เช่นกัน ระยะเวลาฟักตัวของโรคอยู่ในช่วง 10 – 21 วัน ผู้ป่วยสามารถแพร่กระจายโรคไปสู่ผู้อื่นได้อย่างรวดเร็วตั้งแต่มีการติดเชื้อ ผื่นยังไม่ขึ้น 48 ชั่วโมงจนตกสะเก็ดเฉลี่ย 14 – 16 วัน

อาการ

มีไข้ ครั่นเนื้อครั่นตัว เพลีย ปวดศีรษะ เจ็บคอ เบื่ออาหารในช่วง 1–2 วันแรกของการติดเชื้อ จากนั้นจะเกิดผื่นเป็นจุดแดงๆ ตามร่างกายทั้งใบหน้า หน้าอก หลัง ปาก เปลือกตา อวัยวะเพศผื่นแดงเหล่านี้จะเริ่มกลายเป็นตุ่มพองขนาดเล็ก มีน้ำใสๆ ภายในอีก 2–4 วัน ก่อนจะเกิดการตกสะเก็ดในสัปดาห์ต่อมามักมีอาการคันบริเวณผื่นหรือตุ่มพองอาการเหล่านี้ส่วนใหญ่ไม่รุนแรงในเด็กเล็กแต่ในวัยรุ่นหรือผู้ใหญ่อาจเกิดการพัฒนาโรคที่มีความรุนแรงมากขึ้นบางรายมีโรคแทรกซ้อนรุนแรง เช่น สมองอักเสบ ปอดอักเสบ ตับอักเสบ

การรักษา

ผู้ป่วยที่สุขภาพแข็งแรงและอาการไม่รุนแรงสามารถดูแลตนเองได้ที่บ้าน แต่ในรายที่อาการรุนแรง เป็นเด็กเล็ก สตรีตั้งครรภ์ หรือผู้มีภูมิคุ้มกันต่ำควรไปพบแพทย์เพื่อการรักษาได้อย่างถูกต้อง และไม่เกิดภาวะแทรกซ้อนที่ร้ายแรง แพทย์จะรักษาแบบประคับประครอง หากมีไข้จะให้ยาที่ไม่ใช่แอสไพริน เช่น พาราเซตามอล

ส่วนอาการคันอาจให้ยาแก้แพ้หรือยาทาคาลาไมน์โลชั่นในรายที่รุนแรงอาจใช้ยาต้านไวรัส เช่น อะไซโคลเวียร์วาลาไซโคลเวียร์

การป้องกัน

ฉีดวัคซีนป้องกันโรคอีสุกอีใส แนะนำให้ฉีดจำนวน 2 เข็ม โดยเข็มแรกและเข็มที่ 2 ห่างกันประมาณ 28 วันจะช่วยลดโอกาสเกิดโรคและลดความรุนแรงของโรคได้ถึง 90 %

แต่สตรีมีครรภ์หรือมีภูมิคุ้มกันร่างกายอ่อนแอ เช่น ทานยากดภูมิต้านทาน ควรปรึกษาแพทย์ผู้รักษาก่อนฉีดวัคซีน

อาการสำคัญที่ควรรีบกลับมาพบแพทย์

มีไข้สูง หรือเป็นติดต่อนานกว่า 4 วัน ไออย่างรุนแรง ปวดท้องรุนแรง มีผื่นแดงเป็นจ้ำๆ และเลือดออก