โรครูห์มาตอยด์ เป็นโรคข้ออักเสบเรื้อรังชนิดหนึ่งที่มีลักษณะเด่นคือ มีการเจริญงอกงามเยื่อบุข้ออย่างมาก

เยื่อบุข้อนี้จะลุกลามและทำลายกระดูกและข้อในที่สุดและยังอาจมีอาการทางระบบอื่นๆ อีก เช่น ตา ประสาท กล้ามเนื้อ เป็นต้น

สาเหตุ

เชื่อว่าเป็นผลมาจากระบบภูมิคุ้มกันร่างกายมีการตอบสนองอย่างผิดปกติต่อเชื้อโรค ทำให้มีการสร้างแอนติบอดี้ที่มีปฏิกิริยาต่อเนื้อเยื่อในบริเวณข้อของตัวเองเรียกว่า ปฏิกิริยาภูมิต้านตนเอง (Autoimmune)

อาการ

เริ่มด้วยอาการอ่อนเพลีย เบื่ออาหาร ปวดเมื่อยตามกล้ามเนื้อและกระดูกนำมาก่อนนานเป็นสัปดาห์หรือเป็นเดือน แล้วต่อมาจึงมีอาการอักเสบของข้อปรากฏให้เห็น โดยเริ่มที่ข้อนิ้วมือ นิ้วเท้า ข้อมือ ข้อเท้า ต่อมาจะเป็นที่ข้อไหล่ ข้อศอก

ผู้ป่วยจะมีลักษณะจำเพาะคือมีอาการปวดข้อพร้อมกันและคล้ายคลึงกันทั้งสองข้างและข้อจะบวมแดง ร้อน นิ้วมือ นิ้วเท้าจะบวมเหมือนรูปกระสวย ต่อมาอาการอักเสบจะลุกลามไปทุกข้อทั่วร่างกาย ตั้งแต่ข้อขากรรไกรลงมาที่ต้นคอ ไหปลาร้า ข้อไหล่ ข้อศอก ข้อมือ ข้อนิ้วมือลงมาจนถึงข้อเท้าและข้อนิ้วเท้า

การรักษา

ให้ยาต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ ในรายที่เป็นรุนแรงอาจต้องรักษาตัวในรพ.นานเป็นสัปดาห์หรือเป็นเดือน และอาจต้องเข้าเฝือกเพื่อให้ข้อที่ปวดได้พักอย่างเต็มที่ ในบางรายอาจต้องให้สเตียรอยด์เพื่อลดอาการอักเสบ

ข้อเสนอแนะ

1. รับประทานยาตามแผนการรักษาของแพทย์
2. หัวใจของการรักษาโรคอยู่ที่การปฏิบัติตัวของผู้ป่วยเป็นสำคัญ กล่าวคือ จะต้องพยายามเคลื่อนไหวข้อและฝึกกายบริหารเป็นประจำทุกวัน อย่าอยู่นิ่งๆ เพราะยิ่งนิ่งข้อยิ่งฝืดแข็ง และขยับยากยิ่งขึ้น

อาการสำคัญที่ควรรีบกลับมาพบแพทย์ทันที

1. ข้อยึดติดมากขึ้น ขยับหรือเคลื่อนไหวไม่ได้
2. อาการปวดบวมตามข้อ เคลื่อนไหวไม่ได้ รับประทานยาแล้วอาการปวดไม่บรรเทา