ตรวจมะเร็งเต้านม ด้วยแมมโมแกรม

มะเร็งเต้านม (Breast cancer) เป็นมะเร็งที่พบมากเป็นอันดับ 1 ในผู้หญิงไทย และมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง การค้นพบมะเร็งตั้งแต่ระยะแรกเริ่มได้เร็วที่สุด โอกาสรักษาหายก็สูงขึ้น

ข้อดี

ดิจิตอลแมมโมแกรม (Digital Mammogram) คือการตรวจด้วยเครื่องเอกซเรย์เต้านมเพื่อค้นหามะเร็งเต้านมโดยเฉพาะ เป็นการตรวจที่ใช้รังสีปริมาณต่ำกว่าการเอกซเรย์ทั่วไป เพื่อให้ได้ภาพที่คมชัดและมีความละเอียดสูง จึงสามารถเห็นเนื้อเยื่อที่ผิดปกติ หรือตั้งแต่ก้อนยังเล็กมากจนคลำไม่ได้ ทำให้แพทย์วินิจฉัยโรคได้ตั้งแต่ระยะเริ่มต้นที่ยังไม่มีอาการ ไปจนถึงระยะที่มีอาการได้อย่างแม่นยำ ผู้ป่วยจึงเข้าสู่กระบวนการรักษาได้เร็วและเพิ่มโอกาสรักษาหายได้สูงขึ้นนั่นเอง

สาเหตุ

• อายุที่มากขึ้น
• เคยเป็นมะเร็งหรือเนื้องอกที่เต้านม
• มีสมาชิกในครอบครัวเป็นมะเร็งมาก่อน (พันธุกรรม)
• มีประจำเดือนครั้งแรกก่อนอายุ 12 ปี หรือหมดประจำเดือนหลังอายุ 55 ปี
• สูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์มาก
• ภาวะอ้วน ไม่ออกกำลังกาย

อาการที่สงสัยจะเป็นมะเร็งเต้านม

1. มีก้อนที่เต้านมหรือรักแร้ ซึ่งเป็นอาการนำส่วนใหญ่ในการมาพบแพทย์
2. รูปร่าง หรือขนาดของเต้านมที่ เปลี่ยนแปลงไป
3. มีน้ำผิดปกติไหลออกมาจากหัวนม
4. หัวนมบอด หรือมีแผลเรื้อรังที่หัวนม
5. มีรอยบุ๋ม รอยย่น ผื่นคัน บริเวณ ลานหัวนม
6. มีอาการเจ็บผิดปกติที่เต้านม หรือรักแร้
7. ผิวหนังของเต้านมมีรอยบุ๋ม รอยย่น ผิวหนังบวมหนาคล้ายผิวเปลือกส้ม

การวินิจฉัย

1. ถ่ายเอกซเรย์เต้านม (Mammography) สามารถตรวจพบก้อนที่เต้านมขนาดเล็กๆ ได้ โดยแพทย์มักจะทำร่วมกับการตรวจอัลตร้าซาวด์เต้านม
2. การตรวจอัลตร้าซาวด์เต้านม (Ultrasound Breast) สามารถตรวจหาจุดหินปูนซึ่งเป็นสัญญาณของมะเร็งเต้านม และสามารถช่วยวินิจฉัยว่าก้อนต่างๆ ในเต้านมเป็นน้ำหรือเป็นก้อนเนื้อ ทำให้วางแผนการรักษาได้ง่ายขึ้น
3. เจาะชิ้นเนื้อส่งตรวจ เป็นวิธีที่วินิจฉัยได้อย่างแม่นยำ เพื่อตรวจว่าเป็นมะเร็งหรือไม่และมีการแพร่กระจายไปที่ใดแล้วหรือไม่
4. ตรวจเลือดหาสารบ่งชี้มะเร็งเต้านม (Tumor Markers)
   • CA125 (Carcinoma Antigen) หรือ Carbohydrate Antigen 125 ใช้เพื่อช่วยวินิจฉัยและติดตามการรักษาผู้ป่วยมะเร็งเต้านม
   • HE 4 (Human Epidymis protein 4) เป็นเทคนิคใหม่สำหรับการตรวจหาสารบ่งชี้มะเร็งชนิดเยื่อบุผิวที่นำผลมาวิเคราะห์ร่วมกับ CA125 แล้วทำให้เกิดความไวในการตรวจเจอโรคได้เร็วขึ้น ตั้งแต่ในระยะที่ 1 หรือในระยะเริ่มแรก ช่วยให้เกิดประโยชน์ในการวางแผนดูแลรักษาที่ดีที่สุดสำหรับผู้ป่วย

การรักษา

• การผ่าตัด
• การฉายรังสี หรือการฉายแสง เป็นการใช้รังสีปริมาณที่พอเหมาะฉายไปที่ตำแหน่งของเซลล์มะเร็งเพื่อทำลายกลุ่มก้อนเซลล์มะเร็งนั้น ทั้งนี้การรักษาด้วยวิธีการฉายรังสีจะขึ้นกับระยะของโรคมะเร็ง ชนิดของโรคมะเร็ง และสุขภาพของผู้ป่วยเอง
• การรักษาด้วยยา ได้แก่ ยาเคมีบำบัด ยามุ่งเป้า ยาต้านฮอร์โมน ภูมิคุ้มกันบำบัด

โดยแพทย์อาจใช้การรักษาอย่างใดอย่างหนึ่งหรือใช้การรักษาหลายๆ อย่างร่วมกัน ขึ้นอยู่กับชนิดและระยะของโรค อายุและความแข็งแรงของผู้ป่วย เป็นต้น

การตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านม

• ตรวจเต้านมด้วยตัวเองทุกเดือน
• พบแพทย์เพื่อตรวจเต้านมทุกปี
• อายุ 35 ปีขึ้นไปตรวจแมมโมแกรมเป็นข้อมูลพื้นฐาน อายุ 40 ปีขึ้นไปตรวจแมมโมแกรมทุกปี
• ผู้ที่อายุต่ำกว่า 35 ปีที่พบอาการผิดปกติ เช่น คลำพบก้อน หรือผู้มีประวัติคนในครอบครัวเป็นมะเร็งเต้านม ควรปรึกษาแพทย์