การฝากครรภ์

ฝากครรภ์ คือการไปพบสูตินรีแพทย์อย่างสม่ำเสมอตั้งแต่เริ่มตั้งครรภ์ เพื่อดูแลสุขภาพของมารดาและทารกในครรภ์ให้มีความสมบูรณ์มากที่สุด และมารดาสามารถคลอดบุตรได้อย่างปลอดภัย ทารกมีสุขภาพแข็งแรงดี

เมื่อไปฝากครรภ์แพทย์จะให้การดูแลดังนี้

• สอบถามประวัติ เช่น การขาดประจำเดือนเพื่อคำนวณอายุครรภ์ อาการผิดปกติต่างๆ โรคประจำตัว การแพ้ยา ประวัติครอบครัว ประวัติการตั้งครรภ์
• ตรวจร่างกาย เช่น ตรวจร่างกายทั่วไป ส่วนสูง น้ำหนัก สัญญาณชีพ สุขภาพช่องปาก ความสูงของยอดมดลูก คลำท่าทารก ฟังการเต้นของหัวใจทารก
• ตรวจภายในเพื่อตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก ตรวจเลือดเพื่อค้นหาความผิดปกติต่างๆ
• ตรวจอัลตร้าซาวด์ครรภ์ แพทย์จะตรวจตามข้อบ่งชี้ เช่น ดูอายุครรภ์ มีเลือดออกผิดปกติทางช่องคลอด หรือขนาดของมดลูกไม่สัมพันธ์กับอายุครรภ์
• ตรวจพิเศษ เช่น ตรวจคัดกรองภาวะเบาหวานในสตรีที่มีน้ำหนักตัวมาก เจาะน้ำคร่ำตรวจดูความผิดปกติของโครโมโซมทารกในสตรีที่อายุ 35 ปีขึ้นไป
• แพทย์จะนัดตรวจเป็นระยะสม่ำเสมอ โดยจะซักถามความผิดปกติต่างๆ การดิ้นของทารก ตรวจความสูงของยอดมดลูกว่าเหมาะสมกับอายุครรภ์หรือไม่
• ฉีดวัคซีนป้องกันบาดทะยักและคอตีบ

การดูแลตนเองระหว่างตั้งครรภ์

• รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ นอนพักผ่อนให้เพียงพองดการทำงานที่หนักเกินไป
• ไปฝากครรภ์สม่ำเสมอ และรับประทานยาบำรุงครรภ์ตามคำแนะนำแพทย์
• สังเกตการดิ้นของทารก ความรู้สึกคล้ายถูกปลาตอดที่ท้อง ถ้าเป็นครรภ์แรกจะรู้สึกว่าลูกดิ้นครั้งแรกที่อายุครรภ์ 18-25 สัปดาห์ (4 เดือนครึ่ง) ส่วนครรภ์หลังจะรู้สึกทารกดิ้นที่อายุครรภ์ประมาณ 4 เดือน หลังจากนั้นมารดาควรต้องรู้สึกว่าทารกดิ้นทุกวันไปจนกระทั่งคลอด โดยดิ้นอย่างน้อย 10 ครั้งใน 12 ชั่วโมง ถ้าการดิ้นผิดปกติไปจากนี้ต้องรีบไปโรงพยาบาล

อาการสำคัญที่ควรรีบมาพบแพทย์ก่อนนัด

• มีเลือดออกทางช่องคลอด มีตกขาวผิดปกติ มีไข้ ตัวบวม แขนขาบวม ปวดศีรษะ ตาพร่ามัว
• เจ็บครรภ์ในช่วงที่อายุครรภ์ยังไม่ครบกำหนด หรือมีท้องปั้น ท้องหดเกร็ง ท้องแข็งตัวบ่อยๆ
• รู้สึกว่าลูกดิ้นลดลง